Тӑвай районӗнче ӗнер ҫул ҫинче авари пулнӑ, унта ачасем шар курнӑ. Кун пирки ШӖМ пӗлтерет.
15 сехет те 50 минутра Кивӗ Пуянкасси ялӗ ҫывӑхӗнче авари пулнӑ, Канаш районӗнче пурӑнакан 28 ҫулти хӗрарӑм ҫул ҫинче велосипедпа пыракан 10-ри арҫын ача ҫине кӗрсе кайнӑ.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ача тепӗр енне каҫма шутланӑ, айккинелле пӑхман. Хӗрарӑм ун ҫине кӗрсе каяс мар тесе тӑрӑшнӑ-ха, анчах иномарка юпа ҫине пырса тӑрӑннӑ. Салонра вара 3 ача пулнӑ. Вӗсем – 1-5 ҫулсенче. Юрать, вӗсем ятарлӑ кресло ҫинче ларнӑ. Салонри ҫынсем кӑштах ҫеҫ суранланнӑ. Руль умӗнче хӗрарӑм урӑ пулнӑ.
Ухтер Мучи выляса ӳснӗ ҫырмана вӑл тӑрӑхра пурӑнакансем ҫӳп-ҫаппа тултарнӑ.
Йӑлари хытӑ каяша ял халӑхӗ ҫырмана йӑтнинчен тӗлӗнмелле те мар пек. Ӗмӗрӗпех ҫапла тунӑ. Вӑхӑт иртнӗҫемӗн тепӗр пӗчӗк ҫырма-путӑк тулса ларнӑ, симӗс курӑкпа ешерекен вырӑна хӑй тӗллӗнех ҫаврӑннӑ. Халӗ вара урӑхларах. Ӗлӗкрех пластмасса савӑт-сапа, ҫӗршер-ҫӗршер ҫул ҫӗрмесӗр выртакан материал пулман. Ҫырмана йӑлари каяша пенипе паян тавралӑх сӑнсӑрланать. Ухтер Мучин (халӑхра ӑна чылайӑшӗ ҫавӑн пек сӑнарпа астуса юлнӑ та сенкер экран ҫинчи ят ӑна ҫыпӑҫнӑ) РСФСР тата Чӑваш халӑх артисчӗ Геннадий Терентьев выляса ӳснӗ Тӑвай районӗнчи Кивӗ Пуянкасси ҫырми ҫӳп-ҫаппа тулнӑ иккен. Илемсӗрлӗхе «Хыпар» издательство ҫурчӗн «Чӑваш хӗрарӑмӗ» хаҫатне Геннадий Терентьевӑн тӑван тӑрӑхӗнче ҫуралнӑ ҫын пӗлтернӗ.
Вырӑнти тӳре-шарапа паян «Хыпар» издательство ҫурчӗ хыпарсен служби ҫыхӑннӑ та вырӑнтисем ҫырмана тирпейлеме шантарнӑ.
Иртнӗ канмалли кунсенче Тӑвай районӗнче инкек пулнӑ. Кивӗ Пуянкасси ялӗнче пушар тухнӑ. Унта тӳрех виҫӗ ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
Ҫав кун йывӑҫ ҫурт ҫунма тытӑннӑ. Пушарнӑйсем вырӑна ҫитсе «хӗрлӗ автана» сӳнтернӗ. Кӗл купи ҫинче 90 ҫулти кил хуҫин тата унӑн 60-ти тата 53 ҫулти ывӑлӗсен виллисене тупнӑ. Ку ӗҫ тӗлӗшпе следстви умӗнхи тӗрӗслев ирттереҫҫӗ. Халӗ следовательсем лару-тӑрӑва уҫӑмлатаҫҫӗ.
РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗн ертӳҫин аслӑ пулӑшуҫи Олег Дмитриев акӑ мӗн пӗлтернӗ: малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, кил хуҫи тата ывӑлӗсем сӗрӗмпе чыхӑнса вилнӗ. Следовательсем пушар ӑҫтан тухма пултарнине тӗпчеҫҫӗ.
Ӗнер пирӗнтен ӗмӗрлӗхе чӑвашсен паллӑ ҫыравҫисенчен пӗри Валентина Элпи уйрӑлса кайнӑ. Вӑл чи ватӑ ҫыравҫӑ шутланатчӗ — ҫитес кӑрлачӑн 31-мӗшӗнче 102 ҫул тултармаллаччӗ.
Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗпе ыран, авӑнӑн 30-мӗшӗнче, 12 сехетре сывпуллашма май пулӗ. Шупашкарти Мускав проспектӗнчи 47а ҫуртра вырнаҫнӑ хулан ритуаллӑ службине ҫитмелле.
Элпи Валентина Андреевна (чӑн хушамачӗ Андреева) Тӑвай районӗнчи Кивӗ Пуянкассинче 1913 ҫулхи кӑрлачӑн 18-мӗшӗнче (ҫӗнӗ стильпе — кӑрлачӑн 31-мӗшӗ) ҫуралнӑ. Тӑван ялти пуҫламӑш шкулта, Кавалти сакӑр ҫул вӗрентекен шкулта пӗлӳ пухнӑ. 1930 ҫулта Шупашкарти медицина техникумне вӗренме кӗнӗ, анчах унта пӗлӳ илме май пулман. Тӗрлӗ хаҫат редакцисенче ӗҫленӗ, 30 ҫул хушши — 1938–1968 ҫулсенче — Радиокӑларӑмпа телевидени комитетӗнче ачасем валли хатӗрлекен кӑларӑмсен редакторӗ пулнӑ.
Литературӑри пултарулӑха 1946 ҫулта пуҫланӑ. Малтанхи хайлавӗсем «Хыпар», «Советская Чувашия», «Чӑваш Ен» хаҫатсенче кун ҫути курнӑ.
Хыпар ҫырма ларнӑ чух криминал пирки сахалтарах пӗлтерес тесе кашнинчех хама хам калатӑп. Ҫук вӗт, тӗлӗнмелли тупӑннӑҫемӗн тупӑнсах тӑрать. Акӑ ҫавӑн пек тӗслӗхсенчен пӗри. Хӑть тӳнсе кай!
Ӗҫӗ-пуҫӗ Тӑвай районӗнчи Кивӗ Пуянкасси ялӗнче пулса иртнӗ. Пӗр кунхине лавккаҫӑ ӗҫрен тухнӑ чух ҫӑра уҫҫине те ҫӑрара хӑварать, те утнӑ чухне ӳкерет. Анчах уҫҫа шӑпӑрлансем асӑрхаҫҫӗ те лавккана уҫса кӗреҫҫӗ. Пӗри кӑна шкула тин кӑна кайма пуҫланӑ шӑпӑрлан пулнӑ, ыттисем тата кӗҫӗнрехскерсем. Хайхисен пуҫӗнче мӗн шухӑш иккенӗ паллӑ ӗнтӗ — пылак ҫисе пултӑр. Анчах аслӑраххи укҫа мӗнне пӗлнӗ. Вӑрӑ-хурахсем пирки кӑтартакан киносене куркаланӑ курӑнать. Кассӑна чавсипе ҫапса уҫать, унтан ҫанӑпа тытса 5 пин тенкӗ укҫа кӑларса илет. Ҫанӑпа тытни вӑл алӑ йӗрне хӑварас килменнине пӗлтерет-ха ӗнтӗ.
Лавккаран тухнӑ чух пӗчӗкскерсем хӑйсен ял арҫыннине асӑрхаҫҫӗ. Вӑрланӑшӑн вӑл унччен судпа айӑпланнӑскер пулнӑ. Айӑпа ҫавӑн ҫине йӑвантарма шут тытаҫҫӗ те хайхисем. Аслисене шӑпӑрлансем ҫав арҫын лавккаран тухнине куртӑмӑр тесе ӗнентереҫҫӗ.
Хальхи вӑхӑтра театрсем гастрольсене ҫӳреҫҫӗ тата хӗрсех ҫӗнӗ сезона хатӗрленеҫҫӗ. Пуканӗ театрӗ, ав, халӗ «Эпӗ халь телейлӗ» спектакль лартассипе ӗҫлет.
Повеҫ авторӗ — Валентина Элпи. Ӑна вӑл шӑп та лӑп ҫур ӗмӗр каялла ҫырнӑ. Хайлава автобиографилле тесе хаклаҫҫӗ. Унта автор хӑйӗн ачалӑхӗ, шкул ҫулӗсем тата алла пуҫласа калем тытнӑ самантсем пирки каласа кӑтартать. Премьерӑна Валентина Элпин 100 ҫулхи юбилейӗ тӗлне сцена ҫине кӑларасшӑн. Аса илтеретпӗр, паллӑ писатель 1913 ҫулта Тӑвай районӗнчи Кивӗ Пуянкасси ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑл «Куҫса ҫӳрекен ҫурт» (1956 ҫулта пичетленнӗ), «Тинӗс чечекӗ» (1973), «Юратнӑ мӑшӑрсӑр» (1983), «Качча кайиччен» (1990), «Качча кайсан» (2002), «Пепке ҫуралсан…» (2006) тата ытти кӗнеке авторӗ.
«Эпӗ халь телейлӗ» спектакле театрӑн ӳнер ертӳҫи Юрий Филиппов лартать. Вӑл телей темине мала кӑларма шут тытнӑ иккен. Спектакльти тӗп герой пурнӑҫри кашни самантшӑн савӑнать. Хӑйне телейлӗ туйма нумай кирлӗ марскере ҫутҫанталӑкӑн пӗр вӑхӑчӗ тепринпе ылмашни те савӑк кӑмӑл парнелет иккен.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (20.12.2024 21:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, юр ҫума пултарать, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, -3 - -5 градус сивӗ пулӗ, ҫил 5-7 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Ҫӗпритун Шӑпчӑк, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Каховский Василий Филиппович, паллӑ археолог ҫуралнӑ. | ||
| Урдаш Валентин Андреевич, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Григорьев Фирс Григорьевич, паллӑ тухтӑр ҫуралнӑ. | ||
| Борис Борлен, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Григорьев Иван Григорьевич, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |